Wie vormt de achterban van het Republikeins Genootschap en hoe denkt deze na over monarchie, republiek en onze campagne? We vroegen het eind 2020 in onze nieuwsbrief. We kregen 753 reacties (ruim 10% van de ontvangers). Veel dank aan ieder die gereageerd heeft. De feedback helpt ons bij de campagne.
Republiek en monarchie
Als eerste waren er de vragen over republiek en monarchie. Hoe staat onze achterban tegenover het presidentiële model? En is er zoiets als een tussenstap mogelijk op weg naar de republiek?
Een parlementaire republiek heeft onder onze achterban sterk de voorkeur. Maar liefst 93,8% kiest voor een systeem waarbij het parlement de grootste zeggenschap houdt, en de president beperkte macht heeft.
Voorbeelden van landen met een parlementaire republiek zijn Duitsland, Zwitserland, Finland, Ierland, IJsland en Oostenrijk.
In de beeldvorming over republikeinen en (soms ook) bij opiniepeilingen wordt de nadruk gelegd op het presidentiële systeem zoals in de Verenigde Staten of Frankrijk. Dit is voor ons een belangrijk aandachtspunt.
Soms wordt geopperd dat een ceremoniële monarchie of het ‘Zweedse model’ een goede tussenstap zou kunnen zijn in het streven om van Nederland weer een republiek te maken.
Onze achterban denk daar anders over. Bijna 80% stelt dat we met een puur ceremonieel koningschap er ‘nooit meer van afkomen’.
Twee grote bezwaren spelen een rol: Het principe van erfopvolging past volgens de respondenten niet in een democratie en velen geven ook aan dat op deze manier de kosten nog steeds te hoog blijven.
Het recent uitgekomen ‘Den Kungliga Kleptokratin‘ (De Koninklijke Kleptocratie) van Zweedse onderzoeksjournalist Thomas Lyrevik laat zien dat ook in de Zweedse ceremoniële monarchie sprake is van corruptie en belangenverstrengeling.
Voorzitter Floris Müller verwacht dat Nederland binnen 20 jaar een republiek is. Een meerderheid van de respondenten is dat met hem eens (62%). Al geven velen ook aan dat het moeilijk in te schatten blijft.
Het Republikeins Genootschap
Dan de vragen over het Republikeins Genootschap als belangrijkste pro-republiek beweging van Nederland. Hoe doen we het?
Een kleine meerderheid vindt dat we de afgelopen 5 jaar effectiever campagne zijn gaan voeren. Ze wijzen op het toegenomen aantal media-optredens, grotere online aanwezigheid en de recente rechtszaak.
Ruim een derde van de respondenten kan de effectiviteit van de campagne moeilijk beoordelen. Vaak wordt daarbij als reden gegeven dat men nog maar sinds kort lid of volger is.
Een kleine minderheid (4,1%) vindt dat het RG minder effectief campagne is gaan voeren. Van deze groep – maar ook van de grotere tevreden groep – hebben we nuttige feedback ontvangen.
Veel respondenten vinden de naam ‘Republikeins Genootschap’ aansprekend (69,1%). Vraag je echter of men denkt dat dat ook voor anderen geldt, zijn de antwoorden negatiever.
Slechts 40,8% van de eigen achterban denkt dat we met onze naam een groot publiek aanspreken. Het woord ‘genootschap’ zou besloten en elitair klinken en het woord ‘republikeins’ te vaak verward worden met de politieke partij in de Verenigde Staten.
Wie vormen onze achterban?
Hoe oud zijn onze leden en volgers? Waar komen ze vandaan? Wat is het gemiddelde opleidingsniveau? Zijn ze lid van een politieke partij?
De gemiddelde leeftijd van de respondenten in deze enquête ligt vrij hoog. Bijna 62% van de ondervraagden is boven de 65. Hierbij moeten we wel opmerken dat de nieuwsbrief (waarin de vragenlijst is verstuurd) het ‘oudste’ medium is van het Republikeins Genootschap. Volgers op sociale media hebben we (nog) niet ondervraagd.
Noord- en Zuid-Holland herbergen samen bijna de helft van het aantal republikeinen in onze achterban. Provincies zoals Noord-Brabant en Flevoland zijn in de cijfers ondervertegenwoordigd.
De respondenten zijn grotendeels hoogopgeleid. Bijna driekwart heeft een hbo of wo-studie afgerond.
Een kwart de respondenten is lid van een politieke partij.
Wat doen we met deze cijfers?
Deze cijfers geven een duidelijk beeld over de groepen die we momenteel wel en niet bereiken. Ook helpen de individuele reacties en tips bij het inhoudelijk vormgeven van de campagne. Een uitgebreide uitwerking vind je terug in het komende concept-beleidsplan 2021-2025.
Het concept-beleidsplan 2021-2025 sturen we medio februari in de nieuwsbrief.
Geacht bestuur,
Dank voor de cijfers en de uitleg. Er moet inderdaad veel gebeuren om de jongere generaties te bereiken. Recent is een politieke partij opgericht, de partij voor de republiek. Dat is uitstekend, maar nog beter is dat de bevolking van links tot rechts gaat beseffen dat het erfelijke koningschap een ondemocratisch gedrocht is. Geen redelijke politicus in Oostenrijk, Finland en Duitsland wil de ‘kaiser’ terug. Een sociaal democraat of een christendemocraat moet ook republikein kunnen zijn.
Vriendelijk groet en leve de Republiek.
Meneer Creutzberg slaat de spijker op de kop: het is belangrijk dat heel Nederland beseft dat de keuze voor de staatsvorm republiek losstaat van al die andere principes en kwesties. Republikein zijn zegt niets over stikstof, woningnood of Zwarte Piet.
Weg met de monarchie, weg met erfopvolging – dáár gaat het om.
Veel succes!
Kunt u nu, zo vlak voor de verkiezingen, peilen welke partij ons het snelst bij de Republiek brengt?
Zou het wellicht ook een idee zijn om deze partijen te vragen om een wets-voorstel waarmee budgetten van zowel koningshuis als republikeinen op elkaar aangepast worden, om scheve verhoudingen te voorkomen?
Probeer aub zsm jongeren te bereiken – die stemmen nl. ook! Vertel ze over de kosten van het koningshuis, versus wat een republiek ons kost. Succes!
Een van de problemen b ij het koningschap is de voorbeeldfunctie:
de vraag in hoever de mentaliteit van met name de hovelingen wordt beinvloed door de leden van het koninklijk huis. Een erg gefortu neerde familie die bovenmatig profiteert van de groei van het vermogen en die zich gedragingen kan veroorloven als die van twee personen met de naam Bernhard..