“De sociaal-democratie is in essentie een republikeinse beweging”.
De Volkskrant laat ons vandaag weten dat de PvdA de rol van koning Willem IV sterk wil beknotten. Zo moet hij geen voorzitter zijn van de Raad van State en krijgt hij geen rol in kabinetsformaties. Ook wordt hij niet gekend in een kabinets- of ministerscrisis. Hiermee moet dan, volgens de PvdA althans, worden gewaarborgd dat wij in de democratische rechtsstaat een bindend maar geen politiek koningschap hebben. Om de koning het voorzitterschap van de Raad van State te ontnemen is een Grondwetswijziging nodig. De PvdA ziet daar geen probleem in.
Het is vreemd dat het wijzigen van de Grondwet een brug te ver is voor de PvdA wanneer het erom gaat de koning geen plaats meer te geven in de regering. Dan komt ineens de ministeriële verantwoordelijkheid om de hoek kijken, alsof die niet zou kunnen gelden voor een ceremonieel staatshoofd. Ook is de partij dan bang dat de koning wel eens een politieke voorkeur zou kunnen hebben. Beste PvdA’ers: die voorkeur heeft Beatrix nu ook, alleen mag ze het niet hardop zeggen.
Juist het verwijderen van de koning uit de regering is de beste garantie dat de koning geen politieke macht heeft. De “in essentie republikeinse” PvdA zou dit toch moeten toejuichen. Of is het misschien zo dat binnen de PvdA de stelregel geldt: “Waar de PVV vòòr is, zijn wij tègen”.
Leo Verhoef, secretaris