Dirk Verbaan gebruikt de naam ‘Kerstman’ als metafoor voor de in dit land meest aangehangen religie. Hij dicht deze Kerstman eigenschappen toe die in schrille tegenstelling staan tot de door hem gesanctioneerde praktijk. Ik denk dan niet alleen aan de ontelbaren die in de loop der tijden in naam van de Kerstman zijn vermoord. Ik denk vooral ook aan de tegenwoordige tijd waarin ‘hulpkerstmannen’ kinderen misbruiken en ‘weigerambtenaren’ menen op gezag van hùn Kerstman andersgeaarde medemensen het huwelijksgeluk te moeten ontzeggen. Is dat allemaal òòk zoals de Kerstman het heeft bedoeld?
De Paus zou zich, in plaats van zorg uit te spreken voor de wereld, beter eens kunnen uiten over de onbeschrijflijke ellende die door zijn ‘werknemers’ aan kinderen is aangedaan. Dat zou de gelovigen (en niet alleen zij) in Nederland meer goed hebben gedaan dan zijn zegen in onze taal.
De kerstrede van Beatrix stond in het teken van zorg om de planeet. Een verstandige keuze, ware het niet dat zij en haar familie, net als de Kerstman, de mooie woorden niet in praktijk brengen. Bert Wagendorp bracht het in de Volkskrant van 27 december uitstekend onder woorden: ‘ we mogen dus aannemen dat ze haar zonen en de rest van de reislustige familie zal wijzen op de consequenties van eventuele benzineslurpers, tweede huizen in Afrika en milieuonvriendelijke hobby’s als autoracen’.
De koningin verbond duurzaamheid aan een sociale samenleving. Maar zo’n samenleving bestaat niet bij duurzaamheid alléén. Een sociale samenleving wordt vooral ook gevormd door zorg voor de zwakkeren, ontwikkelingskansen voor iedereen en respect voor de medemens. Een samenleving waarin voedselbanken overbodig zijn, waarin àlle kinderen naar een sportvereniging kunnen gaan. Een samenleving waarin mensen hun democratische rechten kunnen uitoefenen, zonder onderscheid des persoons. Pas in zo’n samenleving zal ook het idee van duurzaamheid gedijen.
Om de slotwoorden uit het artikel van Dirk Verbaan aan te halen: ‘ De monarchie is er voor de koningen, de republiek voor de mensen en de Kerstman’. Alleen, die Kerstman bestaat net zo min als Sinterklaas.
Leo Verhoef