Het Nieuw Republikeins Genootschap sluit zich aan bij de meerderheid van de Tweede Kamer die van mening is dat Willem Alexander géén speciale rol moet hebben in de vorming van een nieuw kabinet. Als voorzitter van de Raad van State drong de koning afgelopen jaren aan op informatieronden aan het Paleis tijdens de formatie. Het NRG meent dat een dergelijke speciale positie voor Willem Alexander een mogelijke terugkeer betekent van de koning in het formatieproces.
Kamervoorzitter Khadija Arib liet op 10 maart in De Volkskrant optekenen weinig te voelen voor een ‘informatieplicht’ aan het paleis. De koning had daarom gevraagd, nadat hij in 2012 zijn rol verloor in de benoeming van informateurs en formateurs na de verkiezingen. Het overgrote deel van het parlement is het met de PvdA-politica eens.
Misbruik voorzitterschap Raad van State
Het Nieuw Republikeins Genootschap (NRG) laakt de aanhoudende pogingen van de koning om bij de kabinetsformatie betrokken te worden. “Een gang langs de koning in de formatie schaadt het democratische proces in Nederland. Het zou een stap terug betekenen in de beperking van de politieke macht van de koning.” Om misbruik van het voorzitterschap van de Raad van State te voorkomen, hoopt het NRG dat de kamer na de verkiezingen inzet op een vertrek van Willem Alexander uit het belangrijkste regeringsadviesorgaan.
Afschaffing koningschap
Het NRG streeft naar de afschaffing van het koningschap. De organisatie benadrukt dat er in een democratisch bestel ‘per definitie geen ruimte is voor erfopvolging’. Volgens het NRG is een beperking van politieke invloed van de familie Van Oranje dan ook niet voldoende: ‘Een moderne samenleving is niet verenigbaar met allerlei compromismodellen zoals een een ceremoniële monarchie.’