door: Leo Verhoef
Omkoping en corruptie zijn alledaagse begrippen in de internationale wapenhandel. In dit boek, dat zich laat lezen als een spannende thriller, geeft Gerard Aalders ons een kijkje in de verkooptechnieken van deze wereldwijde industrie. Na het ‘Watergate-schandaal’ kwamen meer zaken aan het licht en Lockheed genoot de twijfelachtige eer dat de naam van deze vliegtuigfabrikant synoniem werd voor duistere praktijken.
Over de gehele wereld heeft de ‘smeermachine’ van Lockheed haar werk gedaan. Niet alleen in het Midden-Oosten, Japan en Indonesië, maar ook Europese landen als Italië, Duitsland en Nederland werd de welwillende medewerking van invloedrijke functionarissen ‘gekocht’. Uiteraard mocht dit niet ten koste gaan van de winst van de leverancier; dus werd eenvoudig het te betalen smeergeld (met medeweten van de ontvanger) in de prijs inbegrepen zodat de rekening uiteindelijk bij de belastingbetaler werd neergelegd.
Prins Bernhard is ontvankelijk gebleken voor dit soort praktijken. Hoewel we hierbij als eerste denken aan het ‘F-104 Starfighter’ gevechtsvliegtuig roept ook de rol van de prins bij aankoop van de ‘P-3 Orion’ van de marine vragen op. Toen in het begin van de zestiger jaren het civiele straalvliegtuig ‘Caravelle’ voor korte en middellange afstand op de markt kwam koos de KLM als enige Europese maatschappij voor de turboprop Lockheed ‘Electra’. Prins Bernhard zat in de raad van comissarissen van KLM…….
Na de Lockheed-affaire hebben regeringen maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. We moeten helaas vaststellen dat in tegenstelling tot andere landen in ons land na de conclusies van de commissie-Donner een levensgrote doofpot is gecreëerd om een constitutionele crisis te verhinderen.
Gerard Aalders: Het Lockheed schandaal.
Uitgeverij Boom; ISBN 9 78461 055644
Prijs: € 19.90