Het Republikeins Genootschap kan naar de rechter om de macht van de koning aan te vechten. De anti-monarchistische vereniging zegt binnen een week voldoende geld te hebben opgehaald om advocaatkosten en een rechtsgang te kunnen financieren.
Woensdag lanceerde het genootschap een crowdfunding om 20.000 euro bijeen te brengen. Volgens het genootschap stond de teller op maandag, na verwerking van alle giften, op ruim 25.000 euro. De snelheid waarmee gevraagde bedrag is binnengekomen en de verscheidenheid aan donateurs zijn verrassend, zegt voorzitter van het Republikeins Genootschap Floris Müller, “de helft van de mensen die geld hebben gegeven, is geen lid van onze vereniging. Dat maakt eens te meer duidelijk dat het onderwerp – de macht van de koning – leeft in Nederland.” Müller stelt dat ruim 600 mensen hebben bijgedragen aan de campagne. “Er zijn enkele grotere donateurs, maar over het algemeen gaat het om giften van vijf, tien of twintig euro”, aldus Müller.
Volgens het Republikeins Genootschap heeft Willem-Alexander als staatshoofd en voorzitter van de Raad van State niet alleen grote invloed in de uitvoerende en wetgevende macht, maar ook een te grote rol in de rechtspraak. En daar wil het Genootschap van af. Advocaat van het genootschap Ewout Jansen: “Zoals vereist is bij dit soort acties hebben we de Staat uitgenodigd voor een gesprek. Dit kan vertrouwelijk, maar we willen ook graag publiekelijk in debat. Verkiest de Staat een (dure) procedure van belastinggeld dan gaan we desnoods door tot aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.”
In de zaak beroept het genootschap zich op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens als het gaat om de onafhankelijkheid van de rechter. “De Koning procedeert regelmatig tegen de media en wint altijd. Advocaten zweren trouw aan de vorst, rechters worden door hem benoemd, zijn portret hangt in de rechtszaal en de wetten, op basis waarvan rechtgesproken wordt, worden door hem ondertekend en gelden anders niet. Turkije of Rusland zouden we hier bezorgd over aanspreken. Dan moeten we zelfkritisch zijn. Het is naïef om te denken dat de Koning altijd maar als een soort stencilmachine alles tekent en nooit (stilletjes) van zijn blokkeringsmacht gebruik maakt. Het is ook simpelweg aantoonbaar historisch onjuist”, aldus Jansen.
Het genootschap bereidt een zogenoemde collectieve actie voor, vergelijkbaar met de zaak die in 2015 door stichting Urgenda werd aangespannen tegen de Nederlandse staat om de naleving van de eigen duurzaamheidsdoelstellingen op te eisen of de SGP-zaak over passief kiesrecht voor vrouwen. Het genootschap zegt een rechtsgang met vertrouwen tegemoet te zien en wijst op een zaak die al in 1984 gevoerd werd voor het Europese hof en leidde tot de afschaffing van het Kroonberoep in Nederland. “De Europese rechters namen toen geen genoegen met het verweer van de staat dat de rol van de koning in het bestuursrecht in de praktijk maar symbolisch was. De zaak heeft goede kansen.”
Het Nieuw Republikeins Genootschap (NRG) is in 1998 opgericht en fuseerde in 2018 met het Republikeins Genootschap (RG). Op dit moment heeft de vereniging zo’n 10.000 leden en volgers. “In werkelijkheid is onze steun een stuk groter, zoals te merken is aan deze succesvolle ophaalactie”, aldus voorzitter Müller. Volgens Müller past een mogelijke rechtszaak in de transitie die het genootschap doormaakt van traditionele vereniging naar een moderne beweging die zich bezighoudt met politieke lobby, nieuwsvinding en onderzoek.
UPDATE:
UPDATE:
