Het onderstaande artikel van Anjo Clement werd gepubliceerd in de Volkskrant van 31 juli 2010.
De rol van de koningin in de formatie is volgens deskundigen zoals Peter Rehwinkel begrijpelijk. Gelijktijdig geven deze deskundigen aan dat de rol van het staatshoofd geen (grond)wettelijke basis kent, maar als een soort gewoonterecht geldt.
Er wordt voorbij gegaan aan het feit dat de Kamer wel degelijk de mogelijkheid heeft zelf een (in-)formateur aan te wijzen, maar deze verantwoordelijkheid niet oppakt. Slappe politieke knieёn bieden de koningin nu de ruimte om, zelfs tegen politieke adviezen in, haar eigen keuze te maken om uit de ontstane impasse te komen.
Dat een staatshoofd de verantwoordelijkheid neemt waar politici het laten afweten, is begrijpelijk. Iemand moet knopen doorhakken.
Er is echter een probleem. Het staatshoofd handelt louter op persoonlijke titel en kan op de gevolgen van haar handelen nimmer worden afgerekend. De koningin handelt politiek zonder democratische basis. Eens te meer aanleiding om onze staatsvorm te wijzigen in een democratische, waarbinnen een gekozen staatshoofd verantwoording heeft af te leggen over haar of zijn daden.
Dat betekent de republiek.